Istorgia locala

Derivaziun dals noms

Silvaplauna significha «planüra da la Sêla». Sêla es il nom da l'En dal Lej dal Lunghin fin tar la sbuochadüra dal Lej da San Murezzan (Charnadüra). Pür lo cumainza insè l'En. Ma illa lingua populera as discuorra già aunz da l'En.

Tenor ün'otra teoria deriva il nom dals pleds latins «silva» (god) e «planus» (planiv).

Surlej voul dir «sur il lej» respectivmaing «da l'otra vart dal lej».

Il nom Champfèr deriva prubabelmaing d'ün champ da fier (explotaziun da metals al Piz Nair). Dal 1139 ho la vschinauncha nom Campofare, dal 1471 Campher e dal 1519 Chiamfer (da Campus ferri). Ün'otra pussibilted füss cha'l nom deriva dal pled latin Campus ferox/fertili/feroli chi significha «champ früttaivel». Forsa ho Champfèr però eir survgnieu sieu nom d'ün champ da chanv - Chanv'er?

Vappa

Il stambuoch sülla vappa da la vschinauncha da Silvaplauna es gnieu surpiglio dal buol da la vschinauncha. Il pè blov da la vappa simbolisescha il lej.

Mumaints decisivs

• Dal 1891 es gnida missa in funcziun l'Ouvra electrica Güglia a Silvaplauna.

• Dal 1963 – cull'inauguraziun da la pendiculera da Corvatsch – ho cumanzo ün grand svilup. La pendiculera procura aunch'hoz pussibilteds da guadagn per la populaziun da la vschinauncha. A Surlej, inua cha aunz la fabrica da la pendiculera da Corvatsch as rechattaivan be ün pêr chesas engiadinaisas veglias ed ün pêr ruinas immez ils pros, es tuot in üna vouta gnieu fabricho üna chesa da vacanzas zieva l'otra. Que s'ho vis eir vi dal numer d'abitants: dal 1645 innumbraiva Silvaplana cun tuot las fracziuns 312 abitants. Eir dal 1960 d'eiran que pür 347 abitants. L'an 1970 vaiva que tuot in üna vouta 714 abitants (augmaint da 106 %!). Pervi da quist augmaint da la populaziun eira la chesa da scoula veglia cun sias duos staunzas da scoula svelt dvanteda memma pitschna. L'an 1972 es gnida inaugureda la chesa da scoula nouva a Silvaplauna.

• Dal 1973 ho la vschinauncha survgnieu ün'egna sarinera. L'an 1999, zieva ses ans planisaziun e realisaziun, ho pudieu gnir miss in funcziun la nouva sarinera a quatter s-chelins illa collina da Crest'Alta. Eir il provedimaint d'ova es gnieu amplificho in möd fich modern e generus e vess da satisfer ils bsögns per bgers decennis. Dal 2004 haun la sarinera da Segl e'ls condots da l’ova üseda da la fracziun Champfèr pudieu gnir collios cul implaunt nouv tres ün condot aint il lej.

• 1983 Cul center da sport, cul center da surf e cul camping ho la vschinauncha fabricho implaunts chi vegnan druvos taunt da glieud indigena scu eir da giasts.

• Dal 1987, als 1. december, es gnida inaugureda la Chesa cumünela nouva.

• Dal 2002 ho Silvaplauna aviert i'l center da la vschinauncha üna chesa da parker spaziusa cun 280 plazzas da parker commerzialisedas.

• Dal 2004 es gnieu serro a Champfèr l'implaunt da tir da la Societed da tregants Julia. Nouv staun a disposiziun ils implaunts a San Murezzan ed a Samedan.

• 2022 La tariffa d'impostas actuela da 62 % basta per accumplir ils dovairs preschaints e futuors da la vschinauncha.

Cronica

Aint ils cudeschs «Silvaplana – Chronik einer Gemeinde in Graubünden» e «Silvaplana – Flurnamen einer Gemeinde» ho Arturo Reich documento l'istorgia e la derivanza dals noms champesters da Silvaplauna.

Il cuntgnieu istoric da quista pagina-web as basa süls cudeschs dad Arturo Reich. In quist'occasiun ün cordiel grazcha fich per sia lavur immensa!

Quists cudeschs as po cumprer tar l'administraziun cumünela, illa i-Lounge 3303 u illa butia online. 

«Silvaplana – Chronik» CHF 40.–
«Silvaplana – Flurnamen» CHF 20.–
Tuots duos cudeschs insembel «spüerta cumbineda» CHF 55.–

Disc cumpact cun purtrets istorics

Il disc cumpact culs purtrets istorics da Silvaplauna, Surlej e Champfèr as po cumprer per CHF 45.– al fnestrigl principel da la vschinauncha da Silvaplauna.